Sayajirao Gaekwad Yanchee Bhashane 1 | सयाजीराव गायकवाड यांची भाषणे खंड 1

जन्म : ११ मार्च १८६३ – ६ फेब्रु. १९३९ महाराजा सयाजीराव खंडेराव गायकवाड यांचा जन्म कौळाणे (नाशिक) गावात झाला. योगायोगाने ते बडोदा संस्थानचे राजा झाले. लहानपणीचे त्यांचे नाव गोपाळ होते. इ.स. १८७५ ते १९३९ या कालावधीत ते बडोदा संस्थानचे राजे होते. या दीर्घकाळात त्यांनी राजकीय, प्रशासन, शिक्षण, शेती, धर्म, समाजसुधारणा, आरोग्य, साहित्य, स्थानिक स्वराज्य अशा अनेक क्षेत्रांत लक्षणिय काम केले.
समाजसुधारणा करताना त्यांनी प्रजेतील शेवटच्या घटकाला कसा फायदा होईल याचा विचार केला. राज्यकारभार हाती घेतल्यावर काही लक्ष तोट्यात असणारे राज्य त्यांनी काटकसर आणि उत्पादनाचे स्त्रोत वाढवत जगात सातव्या क्रमांकाचे श्रीमंत बनवले. उपलब्ध झालेल्या धनाचा उपयोग त्यांनी अनेक व्यक्ती आणि संस्थांना सत्पात्री दान देत केला.